Là hai câu hát trong “Sài Gòn Nhớ Không Tên” của nhạc sĩ Nguyễn Đình Thi khi than thở về con phố bị đổi tên đã làm cho đôi tình nhân lạc lối không thể tìm lại nhau. Có nhwunxg con đường của sài Gòn nay đã thay tên và đổi họ, tuy nhiên những ký ức cũ về cung đường xưa vẫn luôn vẹn nguyên qua từng khuôn ảnh cũ.
Mời các bạn đọc cùng Góc xưa ôn lại chút kỷ niệm cũ về đường Trương Minh Ký, quận Phú Nhuận những năm trước trước 1975.
Vậy, Trương Minh Ký là ai?
Trương Minh Ký tức Trương Minh Ngôn, tự Thế Tải, hiệu Mai Nham, sinh ngày 23 tháng 10 năm 1855 ở Chợ Lớn, là con ông Trương Minh Cẩn, một nhà Nho, và bà Phạm Thị Nguyệt. Theo Trương gia từ đường thế phả toàn tập, Trương Minh Ký có bảy người con (có lẽ với bà chánh thất), thuộc đời thứ năm, gọi danh tướng Trương Minh Giảng là chú.
Trương Minh Ký học ở trường đạo với Trương Vĩnh Ký, mặc dầu không theo đạo và trường Chasseloup-Laubat; sau khi tốt nghiệp, ra làm giáo sư ở trường này. Năm 1885, dạy tiếng Pháp ở trường Thông ngôn cùng với Trương Vĩnh Ký rồi làm chủ bút tờ Gia-định báo (1881 – 1897).
Năm 1889, làm thông ngôn cho phái đoàn của triều đình Huế đi dự hội chợ ở Paris. Trong chuyến đi này, được chính phủ Pháp thưởng tước Hàn lâm (học sĩ) cùng một món tiền, đồng thời được triều đình ban cho Kim Khánh trung hạng. Về nước, Trương Minh Ký xin vào làng Tây và làm thông ngôn ngạch Tây (Tây chức thông sự).
Trương Minh Ký mất ngày 11 tháng 8 năm 1900 cũng tại Chợ-lớn.
Để tưởng nhớ ông, chính quyền lúc ấy đã quyết định dùng tên ông để đặt con đường ở Phú Nhuận.
Thời Pháp thuộc đường này mang tên Eryaud des Vergnes, nhưng kéo dài tới đường Võ Văn Tần. Năm 1955 đổi là đường Trương Minh Giảng, sau cắt đoạn từ ranh giới tỉnh Gia Định (Phú Nhuận giáp quận 3) thành đường riêng đặt tên đường Trương Minh Ký. Ngày 14-8-1975 nhập hai đường làm một và đổi tên là đường Nguyễn Văn Trỗi. Ngày 4-4-1985 cắt đoạn trên đây thành đường riêng và đặt tên đường Lê Văn Sĩ.
Họa đồ Sài Gòn và vùng phụ cận – 1968Họa đồ Sài Gòn và vùng phụ cận 1968Không ảnh Lăng Cha Cả 30-4-1975, có mấy chiếc tanks bị bắn cháy, nơi đây ngày nay là vòng xoay lăng Cha CảĐường Trương Minh Ký và Trương Minh Giảng. Khoảng giữa cạnh trên hình là BV Dã Chiến 3 và SVĐ Quân Đội. Góc dưới bên phải nhìn thấy nhà thờ Vườn Xoài với tháp chuông bằng gỗ bên trái đường Trương Minh Giảng.Đường Trương Minh Ký và Trương Minh Giảng. Khoảng giữa cạnh trên của hình là BV Dã Chiến 3 và SVĐ Quân Đội. Góc dưới bên phải nhìn thấy nhà thờ Vườn Xoài với tháp chuông bằng gỗ bên trái đường Trương Minh Giảng.Khu vực Lăng Cha Cả, đường Trương Minh KýĐầu đường Trương Minh Ký, Lăng Cha CảCuối đường Trương Minh Ký nơi ngã ba giao lộ với Võ Tánh.Đường Trương Minh Ký, năm 1967Đường Trương Minh Ký. Nhà có trực thăng nằm trên mái ngày nay là số 497 Lê Văn Sỹ, P2, Q. Tân BìnhĐường Trương Minh KýĐường Trương Minh KýĐường Trương Minh KýĐường Trương Minh Ký, năm 1975Đường Trương Mính Ký & Trương Minh Giảng. Ngày nay từ cầu Trương Minh Giảng đến Lăng Cha Cả là Lê Văn Sĩ và bên kia cầu Trương Ming Giảng về phía trung tâm Saigon là Trần Quốc Thảo.Biểu tình chống tham nhũng ở đường Trương Minh Ký, gần nhả thờ Tân Sa Châu do linh mục Trần Hữu Thanh tổ chức Cảnh sát và binh sĩ chống bạo loạn ngăn chận một cuộc biểu tình ở Sài Gòn, vào ngày 31 tháng 10 năm 1974, chống lại chế độ của Tổng thống Nguyễn Văn Thiệu. Cuộc biểu tình này đã bắt đầu như một cuộc rước đuốc đơn giản để chống tham nhũng.Biểu tình chống tham nhũng ở đường Trương Minh Ký, gần nhả thờ Tân Sa Châu do linh mục Trần Hữu Thanh tổ chứcNhà thờ Tân Sa ChâuNhà thờ Tân Sa Châu vừa mới hoàn thành trên đường Trương Minh Ký, nay là Lê Văn SỹNhà thờ Tân Sa Châu, đường Trương Minh Ký (nay là Lê Văn Sỹ) đang xây dựng.Nhà thờ Tân Sa Châu, đường Trương Minh Ký (nay là Lê Văn Sỹ) đang xây dựng.Nhà thờ Tân Sa Châu, đường Trương Minh Ký (nay là Lê Văn Sỹ) đang xây dựng.Nhà thờ Tân Sa Châu đang xây dựngKhánh thành Nhà thờ Tân Sa ChâuNhà thờ 3 Chuông đường Trương Minh KýNhà Thờ 3 Chuông – 1966Nhà thờ 3 Chuông, đường Trương Minh Ký, Gia Định, nay là Lê Văn SĩĐường Trương Minh Ký, 1965Đường Trương Minh Ký, 1965Đường Trương Minh Ký, 1965Đường Trương Minh Ký, 1965Những ngôi nhà bên đường Trương Minh Ký năm 1965Đường Trương Minh Giảng, Q3 và phía trước là đường Trương Minh Ký, Q. Phú Nhuận, tỉnh Gia Định, năm 1966Đường Trương Minh Giảng – Gác chuông nhà thờ Vườn Xoài gần đầu đường Trương Minh KýKhu vực Lăng Cha Cả Đường Trương Minh Ký, nay là Lê Văn SỹGiao lộ Võ Tánh – Trương Minh Ký, khu vực Lăng Cha Cả Nay là Hoàng Văn Thụ-Lê Văn SỹĐầu đường Trương Minh Ký, khu vực Lăng Cha Cả, 1967Góc Trương Minh Ký-Nguyễn Minh Chiến, lối vào chợ lăng Cha Cả, góc Trương Minh Ký-Nguyễn Minh Chiếu (nay là góc Lê Văn Sỹ và Nguyễn Trọng Tuyển)Cuối đuờng Trương Minh Ký (giao với đường Võ Tánh, cạnh Lăng Cha Cả), nay là Lê Văn SỹĐường Võ Tánh, nay là Hoàng Văn Thụ, nơi cuối đường Trương Minh Ký (nay là Lê Văn Sĩ), cạnh vòng xoay Lăng Cha CảĐường Trương Minh Ký, Gia ĐịnhCuối đường Trương Minh Ký và dãy nhà trên đường Võ Tánh Khu vực Lăng Cha Cả, ngôi chùa trên đường Võ Tánh (nay là Hoàng Văn Thụ)Đường Trương Minh Ký 1970, nay là Lê Văn SỹĐường Trương Minh Ký, ở bên phải có thấy cái tháp chuông của nhà thờ 3 ChuôngKhu vực Tân Sơn Nhứt. Bên góc trái là đường Trương Minh Ký.Bên trái hình có thấy tháp chuông của nhà thờ Ba Chuông trên đường Trương Minh Ký
